Saecke Syercks Sickma van Teijen

ca. 1530 - 1582  (52 jaar)

• Naam	Saecke Syercks Sickma van Teijen  [1, 2]
  Geboorte	ca. 1530	Oudega, Smallingerland(FR)
  Geslacht	Mannelijk
  Beroep	Opsterland(FR)
  	Bijzitter van Opsterland
  Beroep	brouwer
  Beroep	Eigenerfde boer
  Verblijfplaats	Beetsterzwaag(FR)
  Overlijden	jul 1579-mar 1582	Beetsterzwaag(FR)
  	Op 27 maart 1582 wordt het sterfhuis van Saecke en zijn echtgenote beschreven. Het blijkt hieruit, dat er op hun boerderijen brand is geweest - wellicht door "invasien ende plonderinge van de Vyant" in het Fries-Gronings grensgebied, waar de Spaanse stadhouder Francisco Verdugo tevergeefs heeft getracht de schans bij Oldeboorn te veroveren. Het is dus mogelijk, dat er zich hierbij iets geweldadigs heeft voortgedaan op het erf.
  Persoon-ID	I2843	VanderHeide
  Laatst gewijzigd op	5 jun 2011

  
  

  Vader	Syerck Arents,   geb. ca. 1511   ovl. vóór 1550, Oudega, Smallingerland(FR) (Leeftijd < 39 jaar)
  Moeder	Trijn Saeckes Herjuwsma,   geb. ca. 1512, Beets(FR) ovl. na apr 1573 (Leeftijd > 61 jaar)
  Aantekeningen	http://members.home.nl/woudwise/Kopie%20van%20gteyensorigineel.htm Uit het huwelijk van Sierck Arents en Trijn Saeckes Herjuwsma (in ieder geval, volgorde niet duidelijk): 1. Arent Siercks. Hij is slechts één keer aangetroffen: in de nalatenschap van Sjoerd Siercks komt namelijk onder de debiteuren voor: ?Belangende d?obligatien van Joest Jeroensz ende Arent Sijrcxz blieuen ongedeelt als onwis gereeckent?. 2. Saecke Siercks, (= III). 3. Mr. Sjoerd Siercks, burgemeester en rentmeester van de stad Harlingen (1582-1587), overl. tussen 29 oktober en 6 november 1587, trouwt Etcke Dircksdr, overl. na 14 febr. 1594, dochter van Dirck Lieuwes.[49] Bij de Personele Impositie van Harlingen staat Sjoerd Siercks genoteerd voor 3 cg.[50] In september 1577 is Sjoerd Sierks, burger van Harlingen, eiser in een tweetal zaken in de Harlinger rechterlijke archieven tegen een zekere Jan Ydes.[51] Op 14 juni 1581 is Sjoerd Siercks, burger van Harlingen, eiser in een zaak voor het Hof van Friesland versus Gosse Andringa, ?deurwaarder van desen hove?. Gosse wordt veroordeeld tot betaling van 20 gulden en de bijkomende kosten.[52] Niet lang daarna is een akte opgemaakt, waarin voor het eerst sprake is van Sjoerd Siercks als burgemeester en rentmeester van Harlingen: op 10 mei 1582 wordt namelijk een borgstelling geregistreerd voor Sjoerd Siercks en Sierck Siercks Posthumus Meylema uit Oosterend voor Ysck Pijters, één van de aannemers van de fortificatie van Dokkum, dat deze na vrijlating het door hem aangenomen werk zal voltooien. Alle genoemden ondertekenen de akte.[53] Sjoerd Siercks is uiteraard uit hoofde van zijn functie regelmatig terug te vinden in de gerechtelijke stukken van Harlingen en ook in de archieven van de Staten van Friesland komt hij een aantal malen voor.[54] Daarnaast komt Sjoerd in het Charterboek gedurende de periode van 1582 tot 1586 voor, als vertegenwoordiger van Harlingen of de steden van Friesland.[55] Het overlijden van Sjoerd Siercks moet zeer schielijk zijn geweest. Op 29 oktober 1587 leeft hij nog, want dan sluit hij met een zekere Jelger Feytsma een obligatie af.[56] Zeer kort daarop is hij overleden, want op 6 november 1587 wordt Berent Piers te Beetsterzwaag op verzoek van Etcke Dircks aangesteld tot voogd over haar weeskinderen bij wijlen Sjoerd Siercks. Berent wil dat zijn broer Sierck Piers ook voogd wordt.[57] Op 9 januari 1588 wordt Rienck Aedes op verzoek van grootvader Dirck Lieuwes aangesteld tot voogd, naast Berent en Sierck Piers, over de weeskinderen van Sjoerd Siercks en Etcke Dircksdr.[58] De hier genoemde Rienck Aedes is dan burger van Harlingen, maar een directe familierelatie met Etcke Dircksdr of haar vader heb ik niet kunnen ontwaren.[59] Op 19 januari 1588 regelen Berent en Sierck Piers en Rienck Aedes als voogden over de weeskinderen van Sjoerd Siercks, burgemeester en rentmeester van Harlingen, een scheiding van het bezit tussen de weduwe, Etcke Dircksdr, en haar kinderen. Etcke wordt dan bijgestaan door haar vader, Dirck Lieuwes, en haar zwager Dominicus Annes.[60] Die laatste man blijkt getrouwd met een zus van Etcke, Margarieta Dircksdr.[61] Overeengekomen wordt onder meer, dat de kinderen van vadersgoed 2600 cg. zal worden uitgekeerd. De inbreng van Etcke bij het huwelijk was 433 cg. aan ?gerede penningen? plus twee kamers in haar vaders steeg, met ?twee brieuen op d?selve camers holdende, ?t elcke ter somma van veertich gouden guldens?. Haar worden die twee kamers toegescheiden en onder meer een vordering op haar vader, Dirck Lieuwes. De kinderen krijgen het huis binnen Harlingen plus een hele stapel vorderingen. Bij die hele rits aanspraken is onder meer een obligatie op Dirck Lieuwes, de vader van Etcke, en Juffrouw Tiets Haersma. Onduidelijk is overigens wel, of Tiets Haersma ook de moeder is van Etcke Dircksdr. Tiets is zeer zeker de vrouw van Dirck Lieuwes geweest. Dat blijkt op 8 april 1589 uit de Leeuwarder ?Aestimatieboeken?, wanneer als inventarisant de overleden Dirck Lieuwes en zijn echtgenote, Tiets Haersma genoemd worden.[62] Interessant voor de lijn van het verhaal zijn ook de volgende vermeldingen in de akte. Volgens eindafrekening van de voogdij zijn de kinderen van wijlen Saecke Siercks (= III, zie hieronder) ruim 190 cg. schuldig.[63] Onverdeeld blijven onder andere een vordering op Arent Siercks en één op Aucke Piers. Aardig om op te merken is, dat Etcke Dircksdr voorziet in haar levensonderhoud door de verkoop van garen en dergelijke. Er is onder meer herhaaldelijk sprake van ?scheringe? en ?gaern?; ze krijgt althans minstens 38 pond van dat materiaal (bewerkt en onbewerkt) toegewezen. Het roerend goed, inclusief liggend geld, heeft een waarde van ongeveer 1264 cg. De in- en uitschulden kunnen tegen elkaar weggestreept worden. Etcke zal enige ?tepelschulden als brouwer, backer ende anders? voor haar rekening nemen. Van de boeken mag Etcke ?d?oude bibel ende ?t geestelicke Lietboeck? houden, terwijl de voogden het psalmboek met de grammatica toebedeeld krijgen. De kinderen krijgen verder vier zilveren bekers met twee lepels, maar moeder Etcke houdt ze nog wel onder haar beheer. Etcke Dircksdr, te Harlingen, komt in 1590 twee keer voor in de quaclappen van het Hof van Friesland.[64] Bij de eerste van die twee vermeldingen, op 13 februari, komen Etcke en haar zus, Margarieta Dircksdr, samen voor met een zekere Vietoor (of Victor) Lieuwes, de voogd van Geertje Harmens, als erfgenamen van hun vader, Dirck Lieuwes. In 1597 zal mr. Douwe Annes in zijn hoedanigheid van voogd over Geertke Hermensdr bij decreet een plaats met huizing verkopen aan De Laenen te Harlingen met Douwe Annes en Margrieta Dircksdr als belenders ten noorden.[65] Koper wordt uiteindelijk Sierck Sjoerds goltsmit met een finaal bod van 275 gg.[66] Uit mr. Sjoerd Siercks en een onbekende vrouw: 1. Sicke Sjoerds, overl. na 19 okt. 1588. De naam van de moeder van Sicke is onbekend. In de hierboven beschreven verdeling tussen Etcke Dircksdr en haar kinderen is wel sprake van de vermelding van een proces tegen de erfgenamen van een zekere Sicke Doedes. Een interessante voornaam in deze context, maar meer dan dat valt er hier echter niet uit te halen. Op 19 oktober 1588 treedt dominee Johannes Sprenger op als curator over Sicke Sjoerds. De laatste is een natuurlijke zoon (dat wil dus zeggen: in onecht) van Sjoerd Siercks, in leven burgemeester van Harlingen. De gedaagden zijn dan Berent en Sierck Pierszonen als ooms van de echte weeskinderen van Sjoerd Siercks.[67] Uit het huwelijk van mr. Sjoerd Siercks en Etcke Dircksdr[68]: 2. Sierck Sjoerds, overl. na 17 april 1597, ondertrouwt Leeuwarden 14 febr. 1594 Lywke Lywedr Hania. Bij zijn ondertrouw wordt Sierck Sjoerds gesterkt met zijn oom, Aucke Piers, en verder is er consent van zijn moeder, Etcke Dircksdr. De bruid, Lywke, mr. Lywe Haniadr, treedt aan met consent van haar oom en curator, Wybe Hania.[69] Sierck Sjoerds is werkzaam als goudsmid te Harlingen.[70] Hij wordt meester in 1595 en hij staat voor het laatst geboekstaafd in 1597.[71]
  Gezins-ID	F1168088420	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin	Frouck Fockes Fockens,   geb. ca. 1538, Beetsterzwaag(FR) ovl. 1 jan 1582, Beetsterzwaag(FR) (Leeftijd 44 jaar)
  Huwelijk	ca. 1552	Beetsterzwaag(FR)   [1]
  Kinderen	1. Aucke Saeckes Sickma van Teijen,   geb. ca. 1555, Beetsterzwaag(FR) ovl. mei 1586-apr 1597 (Leeftijd 42 jaar)   2. Teye Saeckes Sickma van Teijen,   geb. ca. 1560, Beetsterzwaag(FR) ovl. vóór feb 1621 (Leeftijd < 61 jaar) + 3. Syerck Saeckes Sickma,   geb. ca. 1565, Beetsterzwaag(FR) ovl. vóór 26 jan 1629, Beetsterzwaag(FR) (Leeftijd < 64 jaar) + 4. Weemel Saeckes Fockens,   geb. ca. 1568, Beetsterzwaag(FR) ovl. na 1640 (Leeftijd > 73 jaar)   5. Arent Saeckes,   geb. nov 1571-apr 1572, Beetsterzwaag(FR)   6. Trijntje Saeckes Sickma van Teijen,   geb. ca. 1574, Beetsterzwaag(FR) ovl. mei 1586-apr 1597 (Leeftijd 23 jaar)
  Gezins-ID	F1168087205	Gezinsblad  |  Familiekaart
  Laatst gewijzigd op	5 jun 2011

  
  

• Gebeurteniskaart		Geboorte - ca. 1530 - Oudega, Smallingerland(FR) Beroep - Bijzitter van Opsterland - - Opsterland(FR) Verblijfplaats - - Beetsterzwaag(FR) Huwelijk - ca. 1552 - Beetsterzwaag(FR) Overlijden - jul 1579-mar 1582 - Beetsterzwaag(FR)  = Link naar Google Earth
  Pin Legenda	: Adres       : Locatie       : Stad/Dorp       : Gemeente/Graafschap       : Staat/Provincie       : Land       : Nog niet ingesteld

  
  

• Foto's

  Op deze kaart is weergegeven het huis waar Aijso Hemminga in woonde. De kinderen van Saecke Siercks en Frouck Focke Teyedr zijn naar Beetsterzwaag teruggekeerd, waar men zich huwelijkspartners koos. De oudste zoon, Sierck Saeckes, trouwde met Haeck Boeledr Boelens van Olterterp. Hij is, net als zijn vader, boer en brouwer. Verder was hij dorpsvolmacht voor Beetsterzwaag in 1588, Raad ter Admiraliteit in 1601 en Rekenmeester voor Zevenwouden in 1603. Dit echtpaar kreeg 4 kinderen, waarvan de jongste, Taetscke trouwde met Jan Martens Hemminga uit Beetsterzwaag. Hij was hier schoolmeester, notaris en equipagemeester ter zee. De familie Hemminga was een eigenerfdenfamilie uit Kortehemmen, waar hun familienaam ook van is afgeleid. De familie Hemminga had een huis in de huidige Hoofdstraat van Beetsterzwaag, waar nu het Eysingahuis staat. Op de kaart van Ockinga (1684) hieronder staat dit huis aangegeven, evenals de andere belangrijke woningen van die tijd.

  
  

• Aantekeningen

  Martin Dalstra 12 Nov 1999 708 Saecke Syercks Sickma (van Teijen), mede-rechter van Opsterland, born circa 1535, died in Beetsterzwaag circa 1582, aged approximately 47 years. He was married circa 1560, at the age of approximately 25 to 709 Frouck Fockes Fockens (aged approximately 23 years), born in Olterterp circa 1537, died in Beetsterzwaag before 1582, aged at most 45 years. From this marriage: - Syerck Saeckes Sickma (van Teijen), born in Beetsterzwaag circa 1565, see 354. Hij ondertekent mede de akte waarin Opsterland zich aansluit bij de Unie van Utrecht, d.d. 17 juli 1579

  
  

• Bronnen

  [S03991] Klaas Bekkema . [S04184] Nederlands Patriciaat, vol 12 1921 page 54.