Betty de Wit, oud-columnist van de Harderwijker Courant, op 92-jarige leeftijd overleden: Stem die levenslust uitstraalde

HARDERWIJK Betty de Wit-Walinga, oud-columnist van de Harderwijker Courant, overleed op donderdag 8 juni. Harderwijk gaat een markant mens missen, die de stem mocht zijn van de in coronatijd geïsoleerde oudere inwoners van onze mooie stad.

Het was het voorjaar van 2020, de eerste lockdown tijdens de corona-pandemie. Zeker voor ouderen kon even helemaal niets meer. Iedereen moest thuisblijven en bezoek werd beperkt tot het absolute minimum. Maar de Harderwijkse Betty de Wit-Walinga ging niet bij de pakken neerzitten. Ze pakte haar pen op en schreef en schreef en schreef. Haar dochter stuurde de eerste stukjes naar de Harderwijker Courant en tot haar verrassing werden ze geplaatst. Ze vond dat prachtig en ervoer het als een Godsgeschenk in die moeilijke tijd.

Ze was toen al 89 jaar en schreef vervolgens elke week een verhaal. Ze leefde met een deadline, moest elke week iets bedenken waar het over kon gaan en ging weer aan de slag. Eerst kwam het met pen op papier, daarna typte ze haar stukje met één vinger over in haar laptop. Van daaruit vond het, met hulp van dezelfde dochter, z’n weg naar de krant. ,,Wat heb ik genoten van dat schrijven”, vertelde ze haar kinderen en kleinkinderen vorige week, toen ze merkte dat het einde van haar leven in zicht kwam.

Door alle nieuwe verhalen die ze nu schreef, werd het tijd voor haar tweede boek. In december 2020 verscheen ‘In Lockdown met de Kat’. Een bundel met de tot dan toe verschenen columns en een selectie uit verhalen die ze eerder aan papier had toevertrouwd. Benjamin Terpstra, eindredacteur van de Harderwijker Courant schreef hiervoor het voorwoord:

,,Wat een heerlijk mens’’, schreef verslaggever Frieda Fennell aan mij, na afloop van een interview. Dat is ook wel te lezen in alle columns die ik van mevrouw De Wit heb mogen ontvangen, of wellicht mag ik Betty zeggen. Want door de columns te lezen, is het net of ik deze 90-jarige inwoner van Harderwijk al behoorlijk ken.

Haar columns zijn wekelijks raak, precies zoals wij een column voor de Harderwijker Courant willen hebben: een knipoog naar de actualiteit, de nodige zelfspot en toegankelijk voor een breed publiek.

Voor een gratis huis-aan-huisblad is Betty een geschenk. Wat begon als een tijdelijk item tijdens de eerste lockdown, is een vast ingrediënt geworden voor onze lezers. Meestal achter in de krant, niet omdat de columns minder relevant zijn, maar als toetje, zodat de lezer de krant met een glimlach dichtslaat.”

HARLINGEN

Maar wie was Betty de Wit eigenlijk? Ze werd op 13 november 1930 geboren in Harlingen, in een gezin met tien kinderen. De oorlogsjaren maakte ze bewust mee als tiener. Die tijd maakte diepe indruk op haar. Na de lagere school werd ze door de nonnen opgeleid tot coupeuse en werkte ze in de huishouding van haar ouders, die een meubelzaak runden in Harlingen.

Op de kleuterschool ontmoette ze al haar latere echtgenoot Jan de Wit. Op jonge leeftijd liepen ze al hand in hand door het park. Ze trouwden na de oorlog en gingen vanwege de woningnood eerst inwonen bij zijn ouders. Betty en Jan kregen één zoon en vijf dochters, 21 kleinkinderen en 19 achterkleinkinderen. Haar man Jan overleed op 16 januari 2016 na een gelukkig huwelijk van 61 jaar. Voordat ze in 2004 naar Harderwijk kwamen, woonden ze respectievelijk in Leeuwarden, Groningen en in Assen. In de tijd in Assen zijn ze samen zeer actief geweest in het vrijwilligerswerk voor Dit Koningskind, een christelijke vereniging voor mensen met een beperking.

Zoals veel vrouwen in haar tijd, was Betty huisvrouw. Ze smeerde brood, kookte maaltijden voor haar gezin en hield het huis schoon en netjes. Ze hield zeker ook vier keer per jaar een grote schoonmaak. Ze had veel plezier van haar opleiding tot coupeuse, want ze maakte de kleren voor haar kinderen meestal zelf. En na schooltijd, zat ze altijd voor hen klaar met een kopje thee, een biscuitje en een luisterend oor.

HEUPOPERATIE

Toen alle kinderen in de jaren 80 het huis uit waren, werd het tijd voor iets nieuws. Door problemen met haar heup, werd het huishouden te zwaar. Wat nu? Daarover schreef ze zelf: ,,De dokter sprak: Je bent invalide. De heupoperatie is mislukt. Voortaan moet je bij het lopen een stok gebruiken. Je moet hulp nemen voor het huishoudelijk werk, je kunt niet meer dweilen, niet stofzuigen. Neem rust, ga zitten. Voor de pijn zijn er tabletten, zodat het draaglijk zal zijn. Je moet er mee leren leven.’’

De dochter sprak: ,,Schrijf dan nu eens al de verhalen op, die je zo dikwijls vertelt. Over vroeger toen je een kind was, over de oorlog. Vertel over je kleinkinderen. Want er is meer te doen dan een huishouding.’’

De kleindochter sprak: ,,Ik heb een ‘schud-oma’. Als je even aan haar schudt, rolt er een verhaaltje uit. Ze bedenkt ze niet eens, ze begint direct en vertelt maar door.’’

,,Zo ging ik naar schrijfles en leerde verhalen schrijven.”

(Artikel gaat verder onder afbeelding)

En daar is ze eigenlijk pas mee gestopt toen haar gezondheid het vorig jaar echt niet meer toeliet. Behalve verhalen, schreef ze ook gedichten. Dat had helemaal haar liefde. Twee bundels met gedichten zijn in eigen beheer uitgegeven: Juweeltjes (2013) en Parelend (2014). Deze zijn helaas niet meer verkrijgbaar. In januari 2019 verscheen haar eerste verhalenbundel ‘Wat vertel je me nou?’. En een jaar later het boek ‘In Lockdown met de Kat.

Sinds vorig jaar februari ging haar gezondheid achteruit. Verschillende aandoeningen speelden haar parten en ja, ze kreeg ook nog corona. Ze kwam lange tijd overal doorheen, maar sinds vorig jaar lukte schrijven helaas niet meer. Ze moest, tot haar spijt, de pen neerleggen. Afgelopen donderdag 8 juni is Betty de Wit overleden. Ze mocht 92 jaar worden.

MARKANT MENS

Harderwijk gaat een markant mens missen, die de stem mocht zijn van de in coronatijd geïsoleerde oudere inwoners van onze mooie stad. Een stem die levenslust uitstraalde in een tijd waarin dat leven tot stilstand leek te zijn gekomen, een stem die ons leerde dat zelfspot, humor en hoop overeind mogen blijven, ook als alles tegenzit.